Birat Post सोमबार, जेठ २३, २०७९ मा प्रकाशित

featured photo: Birat Post

– अनुज सापकोटा

विराटनगर,२३ जेठ ।

गर्भमा रहेको भ्रूणको लिङ्ग पहिचान गराउने ‘ट्रेण्ड’ बढ्दो छ । डाक्टरले गर्भमा रहेको भ्रुणको लिङ्गको पहिचान पश्चात छोरी भए गर्भपतन गराउनेको संख्यापनि व्यापक बन्दै गएको छ । तर सामान्य अल्ट्रासाउण्ड वा भिडिओ एक्सरेको भरमा भ्रूणको लिङ्ग पहिचान गर्ने डाक्टर ‘ठग’ रहेको रहस्योघाटन भएको छ ।

नेपालमा वग्रेल्ती अल्ट्रासाउण्ड र भिडिओ एक्सरे क्लिनिक खुलेका छन् । गर्भवती महिलाहरू गर्भमा छोरा कि छोरी भन्दै यस्ता क्लिनिक धाउने गरेका छन् । छोरा भए जन्म दिने र छोरी भए गर्भपतन गराउने सोच अझै हट्न सकेको छैन । तर यदि कुनै डाक्टर वा रेडियोलोजिष्टले अल्ट्रासाउण्ड वा भिडियो एक्सरेकै भरमा छोरा वा छोरी भनेर बताउन सक्छ भने त्यस्तो डाक्टर वा रेडियोलोजिष्ट ठग रहेको किटान गरिएको छ ।

प्रदेश नं. १ को राजधानी विराटनगरमा शुक्रबार आयोजना गरिएको विभेदपूर्ण लिङ्ग छनौटको अन्त्यका लागि राष्ट्रिय रणनीति २०७८–२०८८ प्रदेशस्तरीय कार्यशाला गोष्ठीमा बोल्दै कोशी अस्पतालका मेडिकल सुप्रिटेन्डेन्ट डा. यज्ञराज खरेलले अल्ट्रासाउण्ड र भिडियो एक्सरेको भरमा गर्भभित्र रहेको भ्रुणलाई छोरा वा छोरी भनेर बताउन सक्ने डाक्टरलाई ठगको संज्ञा दिएका छन् ।

उनले साधारण अल्ट्रासाउण्ड र भिडियो एक्सरेले कुनै पनि हालतमा गर्भमा हुर्किरहेको भ्रुण छोराको हो कि वा छोरीको हो त्यो भन्न नसकिने दावी गरे । नेपालमा सुरक्षित गर्भपतन सेवा प्रक्रिया २०६० ले १२ हप्तासम्मको गर्भ गर्भवती महिलाको मन्जुरीमा पतन गर्न कानूनले मान्यता दिएको छ । समाज आधुनिक बन्दै गएपनि गर्भमा छोरी बस्यो भनेर गर्भपतन गराउने चलन घट्नुको साटो व्यापक बन्दै गएको छ । डा. खरेलले यदि कोइ डाक्टरले अल्ट्रासाउण्ड वा भिडियो एक्सरेको भरमा छोरा वा छोरी हो भनेर भन्छ भने त्यो हावादारी गफ बाहेक केही नभएको स्पष्ट पारे ।

उनले २४ देखि २८ हप्तासम्मको भ्रूणको पनि लिङ्ग किटान गर्नै नसकिने अडान कसे । डा. खरेलले भने,‘ इटहरीको एक क्लिनिकले भ्रुणको लिङ्ग किटान गर्ने गरेको छ भनेर विराटनगरबाट पनि अत्याधिक संख्यामा गर्भवती महिला त्यहाँ पुगे । तर त्यो सबै वाइहात हो । भ्रूणको लिङ्ग पहिचान भन्दै सर्वसाधारणलाई वेवकूफ बनाउने धन्दा थियो । ’ डा. खरेलले शरीरको शारीरिक संरचना जटिल भएको हुनाले बच्चा नजन्मिउँजेल छोरा वा छोरी भनेर दावी गर्ने स्थिति नरहने र कसैले त्यसो गरे त्यो ठगी हुने बताए ।

कोरियोनिक भील्लस स्याम्पलिङ(सीभीएस) भन्ने पद्दत्तिले मात्र लिङ्ग पहिचान गर्न सक्ने भन्दै अल्ट्रासाउण्ड वा भिडियो एक्सरेको नाममा उपकरण पेटमा घुमाएको भरमा छोरा वा छोरी नचिनिने डा. खरेलको तर्क थियो । नेपालमा सीभीएस चलनमा छैन । डाक्टरले हचुवाको भरमा अन्दाजी लिङ्ग पहिचान गरिदिँदा छोरी भन्दै छोरा भू्रणहरूपनि गर्भपतनको शिकार भएको डा. खरेलले जानकारी साझा गरे ।

कार्यक्रममा कृपाबाट प्रतिनिधि अर्चना श्रेष्ठ, प्रमुख आनन्द तामाङ, नर्सिङ अधिकृत सोनालक्ष्मी कर्माचार्य, संघीय स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयकी उपसचिव रोशनीदेवी कार्कीले कार्यपत्र प्रस्तुत् गर्दै रणनीतिको उद्देश्यमाथि प्रकास पारेका थिए । कानून बमोजिम बाहेक लिङ्ग पहिचान गरी गरिने गर्भपतनको विरूद्धमा आवश्यक नीति, योजना तथा कार्यक्रमहरूको निर्माण गरी प्रभावकारी कार्यान्वयन गर्नु, लिङ्ग पहिचान गरी गरिने गर्भपतनाका विरूद्धमा सोच र व्यवहार परिवर्तन सम्बन्धी कार्यक्रमलाई थप प्रभावकारी बनाउनु जस्ता उद्देश्य रणनीतिले बोेकेको छ ।

कार्यक्रममा बोल्दै विराटनगर उपमहानगरपालिकाकी उपमेयर शिल्पा निराला कार्की, प्रदेश नं. १ स्वास्थ्य सचिव डा. अनुज भट्टचन र संघीय स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालय अन्तर्गतको जनसंख्या व्यवस्थापन महाशाखा प्रमुख इन्द्रमणी पोखरेलले छोरीलाई पनि छोरा झैं महत्व दिएर लैङ्गिक समानता सुनिश्चित गर्नु पर्नेमा जोड दिए ।

-अनुज सापकोट न्यू सृष्टि दैनिकका बरिष्ठ संवाददाता हुन्

 

सम्बन्धित

ताजा अपडेट
विराटनगरको सडक सौन्दर्यकरणका लागि हिमालयन बैंकको सहयोग
मंसिर २२ गते प्रदेश सम्मेलन गर्ने कांग्रेस कोशी प्रदेश समितिको निर्णय
एनईएससीको आयोजनामा भलिबल प्रतियोगिता सम्पन्न

सम्पर्क

 

 

 

विराटपोष्ट डिजिटल प्रा.लि.

विराटनगर – मोरङ ,नेपाल

कम्पनी दर्ता प्रमाणपत्र नं.:२२७८४३/०७६/०७७
स्थायी लेखा नं.:६०९६५५९५५

सूचना तथा प्रसारण विभाग दर्ता नं:१६६५/०७६/०७७
Email: [email protected] 

सामाजिक संजाल

सञ्चालक तथा सम्पादक

कौशल निरौला

 सम्पादन मण्डल 

रोशिका अधिकारी

स्वस्तिका पाेखरेल

  निर्देशक

सुजन निरौला

काठमान्डौं व्यूरो
   सम्पादक
विनोद पोखरेल

बिज्ञापनका लागि :

विराटनगर : ९८१२३०६६६०/ ९८५२०८७८२०
काठमान्डौं : यादव पोखरेल –  ९८४२०५९१२९

[email protected]

विराटपोष्ट  डिजिटल प्रा.लि.

विराटनगर – मोरङ ,नेपाल